Indiginous midwives from South America

Gepubliceerd op 25 oktober 2019 om 11:01

Afgelopen vrijdag reed ik samen met Esther, ervaren doula én grote inspiratiebron voor mij, richting Amsterdam waar we een bijeenkomst voor geboortewerkers bijwoonden. Sprekers van de avond waren de traditionele indiginous midwives Angelina Martinez uit Mexico en Ramiro Romero uit Colombia. Met tezamen zowat 90 jaar aan ervaring op hun teller streken zij vijf dagen neer in Wijk 7 te Amsterdam om hun kennis te delen. Een intieme en waardevolle avond boordevol wijsheid..

 

We komen aan in Wijk 7, een voormalige school die nu bewoond wordt door kunstenaars, docenten en tuiniers. Achteraan in het gebouw bevindt zich een zaaltje waar bij aankomst de gezelligheid troef is. Op de grond liggen matjes, schapenvachtjes en kussens met in het midden een bos prachtige bloemen en wat kaarsen. De zelfgemaakte warme chocolademelk staat klaar en de avond kan beginnen.

 

Er is geen vast programma die avond, zowel Angelina als Ramiro stellen zich beiden voor, vertellen over wie ze zijn en wat hen bezielt. De avond wordt een samenspel van delen en verbinden met elkaar.

 

La abuela

Ik ben één en al oor wanneer Angelina vertelt over hoe de kennis en traditie rondom zwangerschap en geboorte bij hen wordt doorgegeven van generatie op generatie, iets wat in onze westerse cultuur stilaan echt verloren lijkt te gaan gezien zowat elke zwangere een arsenaal aan boeken lijkt in huis te halen om kennis te vergaren wanneer het neerkomt op zwangerschap en geboorte. Kinderen leren er van kindsbeen af dat het wonder van geboorte geven een natuurlijk gebeuren is en dus niet iets is om bang voor te zijn, het hoort bij de cirkel van het leven.

 

Opmerkelijk in haar verhaal is de rol van de grootmoeder als het gaat over het begeleiden van zowel zwangerschap als geboorte. La abuela, ofwel de moeder van de zwangere, speelt een zeer belangrijke rol hier in. De wijsheid en de rol van de grootmoeder wordt hoog in het vaandel gedragen. Doorheen de zwangerschap en ook tijdens de bevalling wordt er mede door het gebruik van een rebozo voor de zwangere gezorgd, ze wordt letterlijk en figuurlijk in het moederschap gedragen. Ook vindt er, in wat wij de kraamtijd noemen, een sluitingsritueel plaats met deze rebozo doek.

(Een rebozo is een traditionele Mexicaanse doek van geweven katoen die zowel als draag- en massagedoek wordt gebruikt en waarmee zwangere vrouwen op traditionele wijze door de vroedvrouwen worden behandeld.)

Wanneer de vrouw geboorte geeft, steeds omringd en gesteund door haar partner, is het de grootmoeders taak om de baby op te vangen en op aarde te verwelkomen. 

 

Ik ben ontroerd door de zachtheid en liefdevolle toon waarmee Angelina ons toespreekt, haar ogen sprankelen. Een vroedvrouw naar mijn hart, eentje met een gouden randje.

 

De adem van de ziel

Ramiro is al die tijd druk in de weer geweest met een of ander traditioneel gebruik, het lijkt wel een grote paddenstoel waar hij met een stokje over heen strijkt om er vervolgens na enkele minuten wat van in zijn mond te stoppen. Ik denk dat geen van ons allen uiteindelijk wist wat het was, althans ik niet.

 

Wanneer hij vertelt over de toenemende medicalisering van zwangerschap en geboorte wordt al snel duidelijk dat dit hem weet te raken op verschillende vlakken. Er worden in Zuid Amerika namelijk meer baby's geboren via keizersnede dan via de natuurlijke weg. Al van jongs af aan woont Ramiro geboortes bij, kennis werd doorgegeven van generatie op generatie en ook vanavond stond in het teken van delen en verbinden. Echter, de verbinding tussen de gemedicaliseerde geboortezorg en de indiginous midwives blijkt soms ver zoek te zijn. Toch zijn zowel Ramiro als Angelina trots en vastberaden om de traditionele geboortezorg en de daarbij horende rituelen in stand te blijven houden.

 

Gedreven door zijn passie en kennis legt hij ons verder  uit waar hij voor staat. Ook hij beschouwt zwangerschap en geboorte, net als Angelina, als een natuurlijk proces dat onderdeel is van de cirkel van het leven, het behoort tot onze natuur. Ramiro vertelt ons over de typische ademhaling van een barende vrouw net voor zij geboorte geeft. Dit moment van transitie kan voor de barende vrouw een overweldigende ervaring zijn waarbij de vrouw met momenten buiten zichzelf lijkt te zijn. Dit moment wordt door Ramiro omschreven als het moment waarop de barende vrouw haar lichaam verlaat om de ziel van haar baby te halen, opdat ze zich kunnen verbinden samen, van ziel tot ziel. Ook zijn verhaal weet me te raken, als moeder en als mens. De adem van de ziel zal ons nooit ontnomen worden, aldus Ramiro.

 

Reactie plaatsen

Reacties

Ine Kemme-Hammers
5 jaar geleden

Dag Sarah, wat een mooi en warm verslag van deze bijzondere bijeenkomst! Mooi om zoveel van de eeuwenoude wijsheid vanuit andere culturen te mogen leren! Alleen het idee dat de ziel van de moeder uit haar lichaam zou gaan om de ziel van het kindje te halen, daarin ga ik niet mee. Ik ben ervan overtuigd dat de baby vanaf het prilste begin al een ziel heeft gekregen en dat je daarmee al contact kunt maken. Langs natuurlijke weg: al heel vroeg merk je dat het kindje reageert op geluiden, warmte en aanraking van de buik van de moeder, maar ook op de emoties van de moeder en de geluiden of drukte om haar heen. En elk kindje is uniek in zijn of haar activiteit, levendigheid, of reacties in de baarmoeder. Zo kun je al vanaf het prille begin verbinding maken met je kindje, zowel jijzelf als je partner en eventuele oudere kindjes. Bedankt voor het delen van jouw verslagje!
Groetjes, Ine (moeder van 6, grootmoeder van 2)